Nirjala Ekadashi Vrat Katha 2025: નિર્જળા એકાદશીનું હિન્દુ ધર્મમાં વિશેષ મહત્વ છે. આ એકાદશી વ્રત સૌથી મુશ્કેલ અને પુષ્યશાળી અગિયારસ માનવામાં આવે છે. આ વર્ષે જૂન 2025ના રોજ ઉજવવામાં આવશે. આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરવામાં આવે છે. સાથે જ આ દિવસે પૂજા કરતી વખતે વ્રત કથા વાંચવી જરૂરી માનવામાં આવે છે. નહીં તો પૂજા અધૂરી ગણાય છે. તેમજ વ્રતનું ફળ મળતું નથી. આવો જાણીએ આ ઝડપી વાર્તા વિશે …
Nirjala Ekadashi Vrat Katha 2025: : નિર્જલા એકાદશી 2025 વ્રત કથા
વિષ્ણુ પુરાણ અનુસાર ભગવાન શ્રીકૃષ્ણે પોતે પાંડવોને એકાદશી વ્રતનું મહત્વ જણાવ્યું હતું. ભગવાન શ્રીકૃષ્ણ પાંડવોને જેઠ સુદમાં આવતી એકાદશીના ફળ અને મહત્વ વિશે જણાવ્યું છે, ત્યારે યુધિષ્ઠિરે કહ્યું કે, જેઠ સુદ એકાદશીની શું અસર થાય છે. મને આ વિશે જણાવો. ત્યારે શ્રી કૃષ્ણએ કહ્યું કે આ વાત ધર્મ અને શાસ્ત્રોના જાણકાર વેદ વ્યાસ પાસેથી સાંભળવી જોઈએ.
ભીમે કહ્યું, “હે પિતામહ ! મેં પહેલેથી જ જણાવી દીધું છે કે, હું ભૂખ સહન કરી શકતો નથી. જો વર્ષમાં એક જ ઉપવાસ હોય તો હું રાખી શકું છું, કારણ કે મારા પેટમાં વૃક નામની આગ છે, જેના કારણે હું ખાધા વગર રહી શકતો નથી. ખાવાથી તે શાંત રહે છે, તેથી એક સમયે પણ ખોરાક વિના રહેવું મુશ્કેલ છે, ઉપવાસની તો વાત જ જવા દો. તેથી મને એક ઉપવાસ કહો કે મારે વર્ષમાં ફક્ત એક જ વાર કરવાનું છે અને મને સ્વર્ગ પ્રાપ્ત થશે. શ્રી વ્યાસજી કહેવા લાગ્યા, “હે બેટા ! મહાન ઋષિમુનિઓએ ઘણા એવા શાસ્ત્રો વગેરે બનાવ્યા છે, જેમાંથી ધન વગર થોડી મહેનતથી જ સ્વર્ગની પ્રાપ્તિ કરી શકાય છે. તેવી જ રીતે શાસ્ત્રોમાં બંને પક્ષની એકાદશીનું વ્રત મોક્ષ માટે રાખવામાં આવે છે.
વેદ વ્યાસજીએ કહ્યું, “હે કુંતી નંદન, જેઠ માસના સુદ પક્ષની એકાદશીને નિર્જળા એકાદશી કહેવામાં આવે છે. આ દિવસે દાંત સાફ કરવા સિવાય સૂર્યોદય સુધી પાણીનું એક ટીપું ગ્રહણ કરવામાં આવતું નથી. વ્યાસના શબ્દો સાંભળીને ભીમે કહ્યું, “હે પિતામહ ! ભાઈ યુધિષ્ઠિર, માતા કુંતી, દ્રૌપદી, અર્જુન, નકુલ અને સહદેવ વગેરે બધા એકાદશીનું વ્રત કરવાનું કહે છે, પરંતુ મહારાજ, હું તેમને કહું છું કે ભાઈ, હું ભગવાનની ભક્તિ પૂજા વગેરે કરી શકું છું, હું દાન પણ આપી શકું છું પરંતુ હું અન્ન વિના જીવી શકતો નથી. આના પર વ્યાસજીએ કહ્યું, “હે ભીમ ! જો તમે નરકને ખરાબ અને સ્વર્ગને સારું માનો છો, તો દર મહિનાની બંને એકાદશી પર અન્ન ગ્રહણ ન કરો.
વ્યાસજીની વાત સાંભળી ભીમ નર્કમાં જવાના નામથી ડરી ગયો અને ધ્રૂજી ઉઠ્યો અને બોલ્યો, હવે મારે શું કરવું? હું મહિનામાં બે ઉપવાસ ન કરી શકું, હા હું વર્ષમાં એક ઉપવાસ કરવાનો પ્રયત્ન ચોક્કસ કરી શકું છું. એટલે વર્ષમાં એક દિવસ ઉપવાસ કરીને હું મુક્તિ મેળવું છું તો આવા વ્રત વિશે જણાવજો. આ સાંભળીને વ્યાસજી કહેવા લાગ્યા કે વૃષભ અને મિથુન રાશિના સંક્રાતિકાળ વચ્ચે આવતી જેઠ સુદ એકાદશીનું નામ નિર્જળા છે. તમારે તે એકાદશીનું વ્રત કરવું જોઈએ. આ એકાદશીના વ્રત દરમિયાન સ્નાન અને અચમન સિવાય જળ નિષેધ છે. અચમાનામાં છથી વધુ વખત પાણી ન હોવું જોઈએ, નહીં તો તે પીવા જેવું થઈ જાય છે. આ દિવસે ભોજન ન કરવું જોઈએ, કારણ કે ભોજન ખાવાથી વ્રત નષ્ટ થઈ જાય છે.
જો કોઈ વ્યક્તિ એકાદશીના સૂર્યોદયથી લઇ પર બારસના સૂર્યોદય સુધી પાણી ગ્રહણ નથી કરતું, તેને બધી એકાદશીઓના વ્રતનું ફળ મળે છે. બારસ તિથિ પર સૂર્યોદય પહેલા ઉઠીને સ્નાન વગેરે કરી બ્રાહ્મણોને દાન-પુણ્ય કરવું જોઈએ. આ પછી, ભૂખ્યા અને બ્રાહ્મણને જમાડવું જોઈએ અને ત્યાર પછી તમારે ભોજન ગ્રહણ કરવું જોઈએ. આખા વર્ષની તમામ એગિયારસના ઉપવાસનું ફળ આ એક એકાદશી વ્રતનું કરવાથી મળી જાય છે.
વ્યાસજીએ કહ્યું, “હે ભીમ ! આ વાત મને ખુદ ભગવાને જ કહી છે. આ એકાદશીની પુણ્ય બધી યાત્રાઓ અને દાન કરતા વધારે છે. માત્ર એક જ દિવસ મનુષ્ય પાણી પીધા વગર ઉપવાસ કરીને પાપો માંથી મુક્ત થઈ જાય છે.