ગૌતમ બુદ્ધ મોટાભાગનો સમય મુસાફરી કરતા હતા અને તેઓ તેમના પ્રવાસ દરમિયાન જ્યાં પણ રોકાતા હતા ત્યાં તેઓ તેમના શિષ્યો અને લોકોને ઉપદેશ આપતા હતા. એકવાર જ્યારે તેઓ ઉપદેશ આપી રહ્યા હતા, ત્યારે ઉપદેશના અંતે તેમણે કહ્યું, જાગો, સમય પૂરો થઈ રહ્યો છે. એમ કહીને તેણે પોતાનો ઉપદેશ પૂરો કર્યો.

ઉપદેશ પૂરો કર્યા પછી, ગૌતમ બુદ્ધે તેમના શિષ્ય આનંદને કહ્યું કે ચાલો ફરવા જઈએ. આનંદ તરત જ બુદ્ધ સાથે ગયો.

બુદ્ધ અને આનંદ બંને ઉપદેશ સ્થળના મુખ્ય દ્વાર પર પહોંચ્યા અને એક બાજુએ રોકાઈને ઊભા રહ્યા. ઉપદેશ સાંભળીને ત્યાંથી લોકો બહાર આવી રહ્યા હતા. આથી ત્યાં ભીડ જામી હતી.

અચાનક ભીડમાંથી એક સ્ત્રી બહાર આવી અને ગૌતમ બુદ્ધને કહ્યું કે તથાગત, હું નૃત્યાંગના છું. આજે મારો એક શેઠની જગ્યાએ નૃત્યનો કાર્યક્રમ છે, પણ હું એ ભૂલી ગઈ હતી. જ્યારે તમે કહ્યું કે સમય પૂરો થઈ રહ્યો છે, ત્યારે મને તરત જ યાદ આવ્યું કે મારે કાર્યક્રમમાં જવાનું છે. તમારો આભાર મને આ યાદ આવ્યું. આટલું કહીને મહિલા ત્યાંથી નીકળી ગઈ.

થોડા સમય પછી એક વ્યક્તિ બુદ્ધ પાસે આવ્યો. તેણે કહ્યું, તથાગત, હું મારું રહસ્ય તમારાથી છુપાવીશ નહીં. હું એક ડાકુ છું, હું ભૂલી ગયો હતો કે આજે મારે કોઈ જગ્યાએ ચોરી કરવા જવાનું હતું, આજે તમારો ઉપદેશ સાંભળીને મને મારો પ્લાન યાદ આવ્યો. આ માટે ખૂબ ખૂબ આભાર.

ડાકુ ગયા પછી, એક વૃદ્ધ માણસ ધીમે ધીમે ચાલતો બુદ્ધ પાસે પહોંચ્યો. વૃદ્ધે કહ્યું કે તથાગત જીવનભર સાંસારિક વસ્તુઓની પાછળ દોડતા રહ્યા. હવે મૃત્યુનો સામનો કરવાનો દિવસ નજીક આવી રહ્યો છે, હવે મને લાગે છે કે મારું આખું જીવન નકામું થઈ ગયું છે. તમારા ઉપદેશો સાંભળ્યા પછી, મને મારી ભૂલો સમજાઈ. હવે હું મારી બધી આસક્તિ છોડી દઈશ અને માત્ર મારા આત્મકલ્યાણ અને ભગવાન પર ધ્યાન આપીશ. આટલું કહીને તે પણ ચાલ્યો ગયો.

ગૌતમ બુદ્ધના ઉપદેશો જ્યારે બધા ત્યાંથી ચાલ્યા ગયા, ત્યારે બુદ્ધે આનંદને કહ્યું કે મેં ઉપદેશમાં એક જ વાત કહી હતી, પણ દરેક પોતાની બુદ્ધિ પ્રમાણે સમજી ગયા. વ્યક્તિ પોતાની બુદ્ધિ પ્રમાણે વસ્તુઓ સમજે છે. વ્યક્તિની થેલી જેટલી મોટી છે, તે વધુ દાન એકત્રિત કરી શકે છે. આપણા કલ્યાણ માટે, આપણે આપણા મનને શુદ્ધ અને પવિત્ર બનાવવું જોઈએ, જેથી આપણે આપણા જીવનમાં વધુને વધુ સારી વસ્તુઓ લાવી શકીએ.