પીરિયડ્સ એ છોકરીઓના જીવનનો અભિન્ન ભાગ છે. દરેક છોકરીને મહિનામાં એકવાર પીરિયડ્સ આવે છે અને આ એક સામાન્ય વાત છે પરંતુ જો આ પ્રક્રિયા નાની ઉંમરમાં શરૂ થઈ જાય તો તે ચિંતાનો વિષય માનવામાં આવે છે.
મોટાભાગની છોકરીઓને 9-10 વર્ષની ઉંમરે પ્રથમ માસિક સ્રાવ થાય છે જે પાછળથી તેમના સ્વાસ્થ્ય માટે હાનિકારક સાબિત થાય છે.
વહેલા પીરિયડ્સ આવવા જોખમ
પીરિયડ્સ વહેલા આવવાના ઘણા કારણો સામે આવ્યા છે. હવે એક નવા અભ્યાસમાં સામે આવ્યું છે કે ઘરગથ્થુ ઉત્પાદનોમાં કેટલાક કેમિકલ હોય છે જે છોકરીઓ તેમના સંપર્કમાં આવે છે તે સમય પહેલા પીરિયડ્સનું જોખમ રહે છે.
સાબુથી અત્તર સુધીનું જોખમ
અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે આ પદાર્થોમાં ડિટર્જન્ટ, પરફ્યુમ, સાબુ અને અન્ય ઉત્પાદનોમાં વપરાતી ફ્રેગરન્સ કસ્તુરી એમ્બ્રેટનો પણ સમાવેશ થાય છે. એન્ડોક્રિનોલોજીમાં પ્રકાશિત થયેલા એક અભ્યાસ મુજબ, કોલિનર્જિક એગોનિસ્ટ નામની દવાઓ પણ છે જે પીરિયડ્સની વહેલી શરૂઆતનું કારણ બને છે. આ સંયોજનોને ‘હોર્મોન-ડિસરપટર્સ અથવા તો અંડોક્રાઈન-ડિસરપટિંગ કહેવામાં આવે છે. આ છોકરીઓના શરીરના હોર્મોનલ કાર્યને બગાડી શકે છે.
સંશોધકોએ કહી આ વાત
યુએસ નેશનલ ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઓફ હેલ્થ (NIH)ના સંશોધકોએ લગભગ 10,000 પર્યાવરણીય સંયોજનોની તપાસ કરી અને જાણવા મળ્યું કે એવા ઘણા પદાર્થો છે જે છોકરીઓમાં પ્રારંભિક સમયગાળાનું કારણ બની શકે છે. તેમણે કહ્યું કે મસ્ક એમ્બ્રેટ જેવા સંયોજનોમાં મગજમાં હાજર રીસેપ્ટર્સને ઉત્તેજિત કરવાની ક્ષમતા હોય છે. સંશોધકોએ મસ્ક એમ્બ્રેટ વિશે ચિંતા વ્યક્ત કરી છે કારણ કે તેનો ઉપયોગ મોટાભાગની પર્સનલ કેર પ્રોડક્ટ્સમાં થાય છે.
સંશોધકોએ કહ્યું હતું કે, ‘સાવધ રહીને, માતા-પિતા માટે તેમના બાળકો માટે ફક્ત તે જ વ્યક્તિગત સંભાળ ઉત્પાદનોનો ઉપયોગ કરવો મહત્વપૂર્ણ છે જે સરકાર દ્વારા માન્ય છે.’
પીરિયડ્સ વહેલા આવવા પાછળના કારણો
સંશોધકોના મતે, છોકરીઓમાં પીરિયડ્સ વહેલા આવવાનું કોઈ એક કારણ નથી પરંતુ તેની પાછળ ઘણા કારણો છે જેને સમજવું ખૂબ જ જરૂરી છે. આનું એક પાસું છોકરીઓમાં વધી રહેલી સ્થૂળતા છે. હવે નાની ઉંમરના બાળકો પણ સ્થૂળતાનો શિકાર બની રહ્યા છે.જે છોકરીઓ બાળપણથી જ સ્થૂળ હોય છે તેમનામાં પીરિયડ્સના વહેલા આવવાનું જોખમ ઘણું વધારે હોય છે. આ ઉપરાંત તણાવ પણ તેનું એક મોટું કારણ છે.
જ્યારે આપણે વધુ તણાવમાં હોઈએ છીએ ત્યારે આપણા શરીરમાં વધુ કોર્ટિસોલ હોર્મોન્સ અને એન્ડ્રોજન હોર્મોન્સ મુક્ત થાય છે. ફેટ ટિશ્યુ આ હોર્મોન્સને એસ્ટ્રોજનમાં રૂપાંતરિત કરે છે જે સ્તન વૃદ્ધિનું કારણ બને છે. એસ્ટ્રોજન રિલીઝના સ્તરમાં આ ફેરફાર પણ શરીરમાં પીરિયડ્સની શરૂઆત સૂચવે છે.
આપણા વાતાવરણમાં ફેલાતા ખરાબ કેમિકલ પણ પીરિયડ્સના વહેલા આવવામાં મહત્વની ભૂમિકા ભજવે છે. આજકાલ છોકરીઓ દ્વારા ઉપયોગમાં લેવાતી કોસ્મેટિક પ્રોડક્ટ્સ પણ આનો પ્રચાર કરે છે.
માતાપિતા કયા પગલાં લઈ શકે ?
સંશોધકનું કહેવું છે કે માતા-પિતાએ સંપૂર્ણ ધ્યાન રાખવું જોઈએ કે તેમના બાળકો ફળો અને શાકભાજીથી ભરપૂર તંદુરસ્ત આહાર લે. તંદુરસ્ત અને સંપૂર્ણ આહાર ખાવાથી અકાળ તરુણાવસ્થા અને પીરિયડ્સના જોખમને ઘટાડવામાં મદદ મળી શકે છે.
આહારની સાથે નિયમિત કસરત અને પૂરતી ઊંઘ પણ ખૂબ જ જરૂરી છે. જો તમે આ બંને બાબતોનું ધ્યાન રાખશો તો વહેલી તરુણાવસ્થા અને પીરિયડ્સનું જોખમ ઘટાડી શકાય છે. કેટલાક સંશોધનોમાં, મોડું સૂવું અને ઓછું ઊંઘવું એ પણ પ્રારંભિક તરુણાવસ્થા સાથે સંકળાયેલું છે.
સંશોધકોનું કહેવું છે કે માતા-પિતાએ હંમેશા પોતાની જાતને આવી પરિસ્થિતિઓ માટે તૈયાર રાખવી જોઈએ અને તેની સાથે તેમણે પોતાના બાળકોને અગાઉથી જાણ કરવાનું પણ શરૂ કરી દેવું જોઈએ જેથી તેઓ કોઈપણ પરિસ્થિતિનો સામનો કરવા માટે તૈયાર રહે.