Kumbh Mela 2025: ઉત્તર પ્રદેશના પ્રયાગરાજમાં મહાકુંભની તૈયારીઓ પૂરજોશમાં ચાલી રહી છે. આ માટે મહાકુંભ મેળાનો જિલ્લો પણ બનાવવામાં આવ્યો છે. પ્રયાગરાજમાં દર 12 વર્ષ પછી મહાકુંભનું આયોજન કરવામાં આવે છે. તમને જણાવી દઈએ કે મહાકુંભ વિશ્વના સૌથી મોટા ધાર્મિક મેળાઓમાંથી એક છે અને હિન્દુ ધર્મ માટે ખૂબ જ પવિત્ર માનવામાં આવે છે. પ્રયાગરાજમાં ગંગા, યમુના અને સરસ્વતીના પવિત્ર સંગમના કિનારે તેનું આયોજન કરવામાં આવ્યું છે. પરંતુ શું તમે ક્યારેય વિચાર્યું છે કે મહા કુંભનું આયોજન દર 12 વર્ષે જ શા માટે કરવામાં આવે છે? આની પાછળ શું માન્યતા છે? ચાલો જાણીએ આ પ્રશ્નનો જવાબ અમારા એક્સપ્લેનરમાં…
મહાકુંભ 2025 ક્યારે શરૂ થશે?
ઉત્તર પ્રદેશમાં વર્ષ 2025માં 13 જાન્યુઆરીથી 26 ફેબ્રુઆરી દરમિયાન પ્રયાગરાજ મહાકુંભ મેળાનું આયોજન થવા જઈ રહ્યું છે. દેશ અને દુનિયામાંથી કરોડો ભક્તો મહાકુંભમાં ભાગ લેવા માટે પ્રયાગરાજ અથવા મહાકુંભ મેળા જિલ્લામાં પહોંચવાના છે. તમને જણાવી દઈએ કે મહાકુંભ દરમિયાન પ્રયાગરાજમાં સંગમના કિનારે સ્નાન કરવાનું પોતાનું મહત્વ છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ સ્નાન કરવાથી દરેક પ્રકારના પાપોમાંથી મુક્તિ મળે છે.
મહાકુંભ દર 12 વર્ષે જ કેમ થાય છે?
મહા કુંભ મેળો 12 વર્ષ પછી જ કેમ થાય છે તે પ્રશ્નનો જવાબ પૌરાણિક કથાઓમાં મળે છે. ખરેખરમાં મહાકુંભને સમુદ્ર મંથન સાથે સંબંધિત માનવામાં આવે છે. આ સમય દરમિયાન મંથનમાંથી અમૃત નીકળ્યું જેના પર દેવતાઓ અને દાનવો વચ્ચે યુદ્ધ થયું હતું. એવું માનવામાં આવે છે કે અમૃતના થોડા ટીપા ઘડામાંથી બહાર આવ્યા અને પૃથ્વી પર 4 સ્થળોએ પડ્યા હતા – પ્રયાગરાજ, હરિદ્વાર, ઉજ્જૈન અને નાસિક. કુંભનું આયોજન આ 4 સ્થળોએ જ થાય છે. એવું માનવામાં આવે છે કે દેવતાઓ અને દાનવો વચ્ચે 12 દિવસ સુધી યુદ્ધ થયું હતું, જે માનવ જીવનના 12 વર્ષ બરાબર છે. આ જ કારણ છે કે 12 વર્ષ પછી જ મહાકુંભનું આયોજન કરવામાં આવે છે.
આ પણ વાંચો: સીતાફળના બીજ વાળના મૂળમાં રહેલા ડેન્ડ્રફને પણ કરી દેશે દૂર, જાણો તેનો ઉપયોગ કેવી રીતે કરવો?
કુંભ મેળાની મહત્વની તારીખો
- 13 જાન્યુઆરી 2025: પોષ પૂર્ણિમા
- 14 જાન્યુઆરી 2025: મકરસંક્રાંતિ (પ્રથમ શાહી સ્નાન)
- 29 જાન્યુઆરી 2025: મૌની અમાવસ્યા (બીજું શાહી સ્નાન)
- 3 ફેબ્રુઆરી 2025: વસંત પંચમી (ત્રીજું શાહી સ્નાન)
- 4 ફેબ્રુઆરી 2025: અચલા સપ્તમી
- 12 ફેબ્રુઆરી 2025: માઘી પૂર્ણિમા
- 26 ફેબ્રુઆરી 2025: મહાશિવરાત્રી (છેલ્લું સ્નાન)
40 કરોડથી વધુ લોકો આવવાની સંભાવના છે
ઉત્તર પ્રદેશના પ્રયાગરાજમાં યોજાનાર મહાકુંભ 2025માં 40 કરોડથી વધુ ભક્તો ભાગ લે તેવી આશા છે. 2013ના કુંભની સરખામણીએ 2025માં પ્રયાગરાજમાં યોજાનાર કુંભ મેળાનો વિસ્તાર બમણાથી વધુ રાખવામાં આવ્યો છે. તમને જણાવી દઈએ કે યોગી સરકારે મહાકુંભ 2025ના આયોજન માટે 2,600 કરોડ રૂપિયાના બજેટની જોગવાઈ કરી હતી. મહાકુંભ દરમિયાન વધુ સારા વહીવટ માટે યુપી સરકારે મહાકુંભ વિસ્તારને નવા જિલ્લા તરીકે જાહેર કર્યો છે.
પ્રયાગરાજ તીર્થસ્થાનોનો રાજા
ઉત્તર પ્રદેશના પ્રયાગરાજને શાસ્ત્રોમાં તીર્થરાજ એટલે કે તીર્થસ્થાનોના રાજા તરીકે વર્ણવવામાં આવ્યું છે. એવી પણ માન્યતા છે કે પ્રથમ યજ્ઞ ભગવાન બ્રહ્માએ પ્રયાગરાજમાં જ કર્યો હતો. એવું માનવામાં આવે છે કે કુંભ મેળામાં સ્નાન કરવાથી આત્માની શુદ્ધિ થાય છે અને જન્મ-મરણના ચક્રમાંથી પણ મુક્તિ મળે છે. તમને જણાવી દઈએ કે વર્ષ 2017માં યુનેસ્કોએ કુંભ મેળાને ‘માનવતાનો અમૂર્ત સાંસ્કૃતિક વારસો’નો દરજ્જો આપ્યો હતો.